Βιολογικό γάλα

Το γάλα ζωικής προέλευσης καταναλώνεται από τον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια. Συγκεκριμένα, από την εποχή που εξημέρωσε θηλαστικά, ξεκίνησε και η χρήση του γάλακτος στην διατροφή, ως έχει αλλά και σε άλλες μορφές (παράγωγα). Μην ξεχνάμε ότι κάποιοι λαοί παράγουν ακόμα και οινοπνευματώδη ποτά από το γάλα (Μογγολία: βότκα από απόσταξη αγελαδινού γάλακτος σε ζύμωση).

Με το φρέσκο γάλα κατάφερε ο τότε άνθρωπος να λαμβάνει, όχι μόνο την απαραίτητη πρωτεΐνη αλλά βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία απαραίτητα για την συντήρησή του. Το γάλα ήταν και είναι ακόμα απαραίτητο τμήμα της διατροφής των νομαδικών φυλών, λόγω της έλλειψης λαχανικών και φρούτων από την διατροφή τους. Ήταν ιδιαίτερα πρακτικό, χρήσιμο και ωφέλιμο, αφού τους έδινε απαραίτητη ενέργεια και θερμίδες για το δύσκολο έργο τους, συχνά υπό αντίξοες συνθήκες.

Η θρεπτική αξία του γάλακτος είναι μεγαλύτερη όταν τα ζώα που το παράγουν τρέφονται με χορτάρι, ελεύθερα σε πεδινή περιοχή με πιστοποίηση καταλληλότητας για βιολογική εκτροφή και παράλληλα δεν έχουν χορηγηθεί αντιβιοτικά ή ορμόνες στα ζώα.

Το κάθε γάλα έχει διαφορετική θρεπτική αξία, ανάλογα με το είδος του αλλά και το είδος διατροφής του ζώου. Έτσι, το αγελαδινό γάλα είναι χαμηλό σε λιπαρά και 100 γραμμάρια αυτού περιέχουν 11% της απαραίτητης ποσότητας ασβεστίου που πρέπει να λαμβάνουμε ημερησίως. Το κατσικίσιο γάλα περιέχει περισσότερα λιπαρά και 13% ασβέστιο ενώ το πρόβειο είναι πλούσιο σε λιπαρά και ιδιαίτερα πλούσιο σε ασβέστιο (19%) και βιταμίνη Β12 (11%).

Η αλήθεια είναι ότι η θρεπτική αξία του γάλακτος (όπως και κάθε ζωικού προϊόντος) εξαρτάται από το είδος, την ποσότητα, την ποιότητα και την ποικιλία της τροφής του, από την ράτσα του ίδιου του ζώου και από τις συνθήκες διαβίωσής του. Οι παραπάνω αριθμοί είναι απλώς ενδεικτικοί.

Θα βρούμε το γάλα στην αγορά σε διάφορες μορφές.
Όσον αφορά στα λιπαρά, υπάρχει το πλήρες και το ελαφρύ. Ανάλογα την επεξεργασία, έχουμε το ομογενοποιημένο, το παστεριοποιημένο και φυσικά το φρέσκο γάλα. Η κατηγοριοποίηση του γάλακτος δεν σταματάει όμως εδώ. Συνεχίζοντας, έχουμε γάλα από ζώα ελεύθερης βοσκής ή από ζώα που περιορίζονται σε κτηνοτροφική μονάδα. Θα βρείτε επίσης γάλα χωρίς λακτόζη, συμπυκνωμένο και ζαχαρούχο. Σε σαφώς μικρότερη διάθεση θα βρείτε το βιολογικό γάλα.

Τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, ένα πολύ μεγάλο μέρος της διατροφής μας περιλαμβάνει το γάλα και τα παράγωγά του, τα ονομαζόμενα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα γνωστότερα από αυτά είναι το γάλα, το γιαούρτι, το τυρί και η κρέμα γάλακτος και κυκλοφορούν σε πολύ μεγάλη ποικιλία και σε διάφορες μορφές. Ο μέσος Ευρωπαίος και Αμερικάνος πολίτης καταναλώνει γαλακτοκομικά προϊόντα σχεδόν κάθε μέρα. Βρίσκονται στη μία ή την άλλη τους μορφή στις περισσότερες συνταγές μας.

Το γάλα είναι από τις πιο έντονα αμφισβητούμενες τροφές που καταναλώνει ο άνθρωπος, παρ’ ότι υπολογίζεται ότι περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια καταναλώνουν γάλα ή κάποιο από τα παράγωγά του. Πάνω στο θέμα αυτό, οι διάφοροι οι επιστήμονες μελετητές και διατροφολόγοι έχουν χωριστεί σε 2 στρατόπεδα. Σε εκείνους που σταθερά πιστεύουν ότι ο άνθρωπος πρέπει να καταναλώνει γάλα για να διατηρήσει μια καλή υγεία σε όλη του τη ζωή και σε εκείνους που θεωρούν την κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών απόλυτα ανθυγιεινή (και ίσως αντι-οικολογική). Τα επιχειρήματα βρίσκονται ακόμα υπό εξέταση για να διαπιστωθεί σε επιστημονική βάση αν το γάλα είναι απαραίτητο και ποιες παρενέργειες μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωσή του.

Στις μέρες μας αρκετές εταιρείες όπως η ΡΟΔΟΠΗ, ΟΛΥΜΠΟΣ, ΕΒΟΛ, ΒΕΛΟΥΔΟ, Frezylac, η Hipp, η Holle, η Biolac, η Novalac, η Babynat  κ.α. κινούνται με επιτυχία στην ελληνική αγορά του βιολογικού γάλακτος καταλαμβάνοντας μια υψηλή θέση στην προτίμηση των μανάδων, οι οποίες επιλέγουν μονάχα πιστοποιημένα βιολογικά γάλατα για τα μωρά τους. Πρωτοπόροι νομοί στην παραγωγή γάλακτος είναι οι Γρεβενών, Μαγνησίας, Ιωαννίνων και Λαμίας.

Το φρέσκο γάλα θα το βρούμε σε διάφορες μορφές όπως πλήρες, ελαφρύ, άπαχο, χωρίς ζάχαρη και πλέον και χωρίς λακτόζη, για όσους έχουν δυσανεξία στη λακτόζη του γάλακτος (γάλα αγελάδος χωρίς λακτόζη, γάλα κατσικίσιο χωρίς λακτόζη και σοκολατούχο γάλα χωρίς λακτόζη). Το επεξεργασμένο γάλα θα το βρούμε σε σκόνη, εβαπορέ και ζαχαρούχο.

Σε κάθε περίπτωση, το γάλα υπόκειται στην διαδικασία της παστερίωσης, δηλαδή σε σταδιακή θέρμανση του γάλακτος σε θερμοκρασία περίπου 63 βαθμών κελσίου, με στόχο την καταστροφή βλαβερών μικροοργανισμών και βακτηρίων. Η παστερίωση είναι πλέον υποχρεωτική δια νόμου, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και οφείλει το όνομά της στον Louis Pasteur, τον μεγάλο Γάλλο χημικό. Έτσι, είναι απολύτως κατάλληλο για βρέφη και για παιδιά, εξασφαλίζοντας ότι είναι κατάλληλο για την υγεία τους και για σωστή ανάπτυξη του οργανισμού τους.