Το φυτό τσάι μας έρχεται από τη Νοτιοανατολική Ασία εκεί όπου συναντούνται η Ινδία, η Βιρμανία, η Κίνα και το Θιβέτ. Από μικρό αυτό λίκνο η καλλιέργειά του κατάφερε να εξαπλωθεί σε 52 χώρες σε όλη την υφήλιο.
Ως βιολογικό τσάι ονομάζουμε μόνο το ρόφημα που παράγεται από την εκχύλιση των φύλλων τσαγιού σε ζεστό νερό. Ανάλογα με το μέρος που καλλιεργείται, την επεξεργασία που θα υποστεί, τις συνθήκες της καλλιέργειας, τις ποικιλίες που θα χρησιμοποιηθούν και άλλα έχουμε τα διάφορα είδη τσαγιού. Σήμερα θα βρούμε στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων μια πληθώρα τύπων τσαγιού τα οποία χωρίζονται σε τέσσερα βασικά είδη: μαύρο, πράσινο, λευκό και oolong.
Ο μύθος θέλει τον μυθικό αυτοκράτορα Shennong, ιδρυτή της γεωργίας και της κινέζικης ιατρικής, να πίνει από μία κούπα ζεστό νερό για να πείσει τους υπηκόους του να βράζουν το νερό πριν το καταναλώσουν. Μια μέρα ο αέρας έριξε μέσα στην κούπα του μερικά φύλλα από έναν θάμνο αλλάζοντας το χρώμα και τη γεύση του. Ο αυτοκράτορας δοκίμασε το εκχύλισμα και έμεινε έκπληκτος από τη γεύση του αλλά και τις αναζωογονητικές του ιδιότητες.
Η ιστορία του βιολογικού τσαγιού ξεκινάει από την περιοχή Yunnan της Κίνας και εξελίσσεται κατά τη διάρκεια χιλιάδων ετών μέσα από μια σειρά διαφορετικών πολιτισμών. Ξεκίνησε ως φαρμακευτικό ποτό, σύμφωνα με τις πρώτες αξιόπιστες αναφορές, τον 3ο πΧ αιώνα. Οι Ευρωπαίοι το γνώρισαν για πρώτη φορά τον 16ο αιώνα μέσω Πορτογάλων ιερέων και εμπόρων στο Λίβανο. Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα οι Βρετανοί ξεκίνησαν τη μόδα της κατανάλωσης τσαγιού. Η πρώτοι που έκαναν εισαγωγή τσαγιού από την Ασία ήταν οι Πορτογάλοι για λογαριασμό των Ολλανδών.
Τα πλεονεκτήματα που έχει το βιολογικό τσάι είναι πως είναι απηλλαγμένο από εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα και χημικά λιπάσματα επιτρέποντας στον καταναλωτή να γευτεί ένα ανώτερο ποιοτικά προϊόν και να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τα οφέλη του. Το τσάι περιέχει μια σειρά από ουσίες με αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, όπως οι κατεχίνες και τα φλαβονοειδή, οι οποίες έχουν ευεργετική επίδραση στον οργανισμό μας και την υγεία μας. Επίσης περιέχει ουσίες που δρουν ως φυσικά ήπια διεγερτικά του οργανισμού μας προσφέροντας ευεξία όπως η καφεΐνη ή αλλιώς τεΐνη.
Οι ιδιότητες του τσαγιού δεν σταματούν εδώ, έρευνες έχουν δείξει πως ο συνδυασμός των ουσιών που περιέχουν προσφέρει ωφέλειες για τον οργανισμό μας προσφέροντας προστασία και μείωση της εμφάνισης διαφόρων νοσημάτων. Οι έρευνες έχουν επικεντρωθεί κυρίως στις ιδιότητες που έχει το πράσινο τσάι και συνδέεται με τη μειωμένη εμφάνιση καρδιοπαθειών, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου. Το λευκό τσάι λόγω της υψηλής συγκέντρωσης σε πολυφαινόλες μειώνει την εμφάνιση των ρυτίδων και μας κάνει να φαινόμαστε νεότεροι.
Σήμερα στην ελληνική αγορά μπορούμε να βρούμε μία μεγάλη ποικιλία από διάφορα είδη βιολογικού τσαϊού αλλά και συνδυασμούς τους με διάφορα βότανα όπως θυμάρι, μέντα, ρίγανη, λεβάντα δυόσμο, αποξηραμένα φρούτα όπως ρόδι είτε σε φακελάκια είτε με το κιλό ή χύμα. Η τιμή τους και η ποιότητα εξαρτάται από διάφορους παράγοντες αλλά σίγουρα ο καθένας μας θα βρει κάτι που να ταιριάζει στις οικονομικές του δυνατότητες.
Εκτός από τα πλέον κλασσικά είδη τσαγιού θα βρούμε και διάφορα αφεψήματα αλλά και μείγματα από βότανα όπως τσάι Ιάβας, τσάι κάνναβης, τσάι εγκυμοσύνης, τσάι θηλασμού, τσάι για βρέφη, τσάι για διάρροια, τσάι για ύπνο, τσάι για δυσκοιλιότητα, τσάι για φούσκωμα, τσάι για φούσκωμα, τσάι αδυνατίσματος και πολλά άλλα.
Παρακάτω θα δούμε τα συστατικά από τις πιο δημοφιλείς ποικιλίες (μάρκες) τσαγιού και διαφόρων εκχυλισμάτων. Ας ξεναγηθούμε για λίγο στον κόσμο των αρωμάτων και των γεύσεων που μας πλημμυρίζουν κρατώντας στο χέρι μας μια κούπα βιολογικό τσάι.
Το λευκό τσάι ανήκει σε ένα από τα πιο σπάνια είδη τσαγιού. Η παραγωγή του γίνεται χωρίς να υποστεί τη διαδικασία της ζύμωσης. Τα φύλλα του με το που μαζεύονται μαραίνονται για λίγο, μέχρι να φύγει η υγρασία που έχουν και στη συνέχεια στεγνώνουν. Η ονομασία του οφείλεται είτε στο ότι το χρώμα του εκχυλίσματος είναι πολύ ανοιχτό είτε στο ότι το σπάνιο λευκό τσάι Yin Zhen, το οποίο αποτελείται μόνο από τα μπουμπούκια των φύλλων τα οποία καλύπτονται από ένα λευκό χνούδι. Το άρωμά του είναι πολύ απαλό και η γεύση του διακριτική. Οι έρευνες για τις ευεργετικές ιδιότητες του λευκού τσαγιού δείχνουν πως τα συστατικά του έχουν ευεργετική δράση που έχει να κάνει με τα οστά, την καρδιά, τη μείωση της χοληστερίνης ενώ φαίνεται να έχει και λιποδιαλυτική δράση βοηθώντας την απώλεια βάρους. Το λευκό τσάι λόγω της σπανιότητάς του είναι ένα αρκετά ακριβό ρόφημα. Το εκχύλισμά του είναι σχεδόν διάφανο και πίνεται σκέτο χωρίς την προσθήκη ζάχαρης, γάλατος ή μελιού.
Ίσως το πιο δημοφιλές βιολογικό τσάι σε όλη την Ευρώπη είναι το μαύρο. Το μαύρο τσάι δημιουργήθηκε την εποχή της δυναστείας των Ming για να δώσει λύση σε ένα πρόβλημα. Καθώς η φήμη του τσαγιού, το οποίο είχε αρχικά μόνο πράσινο χρώμα, άρχισε να ταξιδεύει στο εξωτερικό και η εξαγωγές του να αυξάνονται παρουσιάστηκαν δυσκολίες στη συντήρησή του. Η λύση δόθηκε ζυμώνοντας τα φύλλα μέχρι να αποκτήσουν χάλκινο χρώμα, κάτι που γίνεται μέχρι σήμερα και καθορίζει τη γεύση, το άρωμα και στο χρώμα του τσαγιού. Η σύνθεση του βιολογικού μαύρου τσαγιού περιέχει ουσίες οι οποίες έχουν θετική επίδραση στον διαβήτη, τις πέτρες στα νεφρά, το έντερο, τη χοληστερόλη και τη νόσο Πάρκινσον. Η υπερκατανάλωση μαύρου τσαγιού (πάνω από 4 – 5 φλυτζάνια τη μέρα) εγγυμονεί κινδύνους (όπως εμετό ή ταχυκαρδία) κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε καφεΐνη. Είναι ένα τσάι με χαμηλό κόστος, έντονο σκούρο χρώμα και δυνατή γεύση. Μπορούμε να το καταναλώσουμε με μέλι, με λεμόνι ή με ζάχαρη.
Το πράσινο τσάι παρασκευάζεται από την αποξήρανση των φύλλων του φυτού. Πριν από εκατοντάδες χρόνια το τσάι ήταν μόνο πράσινο, το τσάι αυτό δεν έχει υποστεί καθόλου ζύμωση και γι’ αυτό τα φύλλα του παραμένουν πράσινα.
Το πράσινο τσάι δεν είναι μόνο ένα ρόφημα. Βοηθά στη σωστή λειτουργία του οργανισμού με πολλούς τρόπους. Είναι πλούσιο σε φθόριο και προστατεύει από την τερηδόνα. Μειώνει τη χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια, και γενικά τα λιπαρά οξέα που περιέχονται στο αίμα. Δρα ευεργετικά στην πρόληψη της αρτηριοσκλήρωσης. Βοηθά την πέψη και είναι λιποδιαλυτικό. Είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες (πολυφαινόλες) και τα τελευταία χρόνια έχουν εντατικοποιηθεί οι έρευνες για τα αποτελέσματα του πράσινου τσαγιού εναντίον του καρκίνου. Βέβαια το πράσινο τσάι δεν είναι φάρμακο, αν και σε πολλές χώρες είναι βασικό συστατικό ιατρικών παρασκευασμάτων. Τα ευεργετήματα του πράσινου τσαγιού, όχι μόνο έχουν επαληθευτεί στο πέρασμα των αιώνων αλλά επιβεβαιώνονται διαρκώς με σύγχρονες έρευνες. Γι αυτό το λόγο, εκτός από την Κίνα και την Ιαπωνία, κι άλλες χώρες παραγωγής τσαγιού ξεκίνησαν να παράγουν πράσινο τσάι. Όμως οι Κινέζοι γνωρίζουν το τσάι και τα μυστικά του εδώ και 5000 χρόνια γι’ αυτό και το δικό τους πράσινο τσάι δεν συγκρίνεται ποιοτικά με κανένα άλλο. Στην Κίνα, η καλλιέργεια, το μάζεμα, η επεξεργασία κάνουν το κάθε τσάι μοναδικό, σαν ένα έργο τέχνης. Είναι δεκάδες, ίσως εκατοντάδες, τα είδη πράσινου τσαγιού που παράγονται σε αυτή τη χώρα.
Το βιολογικό τσάι μασάλα είναι ένα παραδοσιακό είδος αρωματισμένου τσαγιού το οποίο μας έρχεται από την Ινδία. Κυριολεκτικά σημαίνει τσάι μπαχαρικών κάτι που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Σαν βάση του έχει το μαύρο τσάι, όπως αυτό του Άσαμ, στο οποίο προστίθεται ένα μείγμα μπαχαρικών. Μάλιστα στην Ινδία η κάθε οικογένεια έχει τη δική της συνταγή για το τσάι Μασάλα η οποία εξαρτάται από την περιοχή. Κάποια από τα πιο συνηθισμένα μπαχαρικά και βότανα που χρησιμοποιούνται είναι κανέλα, γαρύφαλο, αστεροειδής γλυκάνισο, πιπερόριζα ή τζίντζερ, μοσχοκάρυδο, σπόροι μάραθου, κάρδαμο και μαύρο πιπέρι ενώ συχνά στη Δύση χρησιμοποιείται και το μπαχάρι. Είναι ένα έντονα αρωματικό αφέψημα στο οποίο τα αρώματα και η γεύση των μπαχαρικών πρέπει να δένουν με τη γεύση του μαύρου τσαγιού αρμονικά χωρίς να την καλύπτουν. Συνήθως το τσάι μασάλα, όπως και άλλα είδη βιολογικού τσαγιού, μπορούμε να το σερβίρουμε μαζί με γάλα. Το βιολογικό τσάι masala διαθέτει κάποιες ευεργετικές για τον οργανισμό ιδιότητες οι οποίες οφείλονται στο μαύρο τσάι αλλά και στα μπαχαρικά. Κάποιες από αυτές είναι πως μας βοηθάει να ξυπνήσουμε το πρωί, είναι ευεργετικό για το ανοσοποιητικό μας σύστημα, βοηθάει στην καλή κυκλοφορία του αίματος και τη λειτουργία των εσωτερικών οργάνων.
To κόκκινο τσάι προέρχεται από το εκχύλισμα των φύλλων του θάμνου Rooibos που καλλιεργείται στο Δυτικό Ακρωτήρι της Νοτίου Αφρικής. Είναι ένα έντονα αρωματικό και υπέροχα γευστικό τσάι του οποίου το χρώμα είναι κατακόκκινο. Η χρήση του ως αφέψημα είναι σχετικά πρόσφατη, μόνο 300 χρόνια, και πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τους Ολλανδούς αποίκους το 18ου αιώνα ως φτηνή εναλλακτική για το μαύρο τσάι. Περιέχει μεγάλη ποσότητα αντιοξειδωτικών ουσιών και για το λόγο αυτό έχει και πολλά οφέλη για την υγεία μας. Στο Rooibos tea προσδίδεται μια σειρά από ιδιότητες όπως η καταπολέμηση της υπέρτασης και του άσθματος, η ανακούφιση από τον πονοκέφαλο και τις αϋπνίες, η πρόληψη της πρόωρης γήρανσης και η βελτίωση της υγείας των οστών. Επίσης συστήνεται η κατανάλωσή του από τους διαβητικούς ενώ βελτιώνει την υγεία της καρδιάς. Δυστυχώς, μιας και είναι τόσο ισχυρό, μπορεί να εμφανίσει κάποιες παρενέργειες σε άτομα που ακολουθούν χημειοθεραπείες.
Το Matcha tea μας έρχεται από την Ιαπωνία και το όνομά του σημαίνει σκόνη τσαγιού, και αυτό είναι. Προέρχεται από φύλλα πράσινου τσαγιού, βιολογικής καλλιέργειας, τα οποία αναπτύσσονται καλυμμένα με υφάσματα αποκτώντας έτσι καλύτερη γεύση και υφή. Το βιολογικό Matcha tea μαζεύεται με το χέρι, περνάει από ατμό και στη συνέχεια ξηραίνεται. Η ωρίμανση γίνεται σε ψυχρό περιβάλλον και στο τέλος γίνει σκόνη, λεπτή σαν πούδρα. Η παρασκευή του είναι μια πολύπλοκη διαδικασία η οποία αντικατοπτρίζεται στην τιμή του. Είναι ένα έντονα αρωματικό τσάι με τη γεύση του να χαρακτηρίζεται ως umami. Μιας και τα φύλλα του τσαγιού πίνονται ολόκληρα παίρνουμε από αυτό όλες τα συστατικά του όπως βιταμίνες, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και αμινοξέα. Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε κατεχίνες, προστατεύοντας έτσι την καρδιά μας από διάφορες παθήσεις ενώ μπορεί να έχει και αντικαρκινική δράση. Ταυτόχρονα μειώνει την πίεση και βοηθάει στη ρύθμιση του σακχάρου. Επιπλέον θεωρείται ιδανικό τσάι αδυνατίσματος μιας και αυξάνει τον μεταβολισμό. Τέλος μιας και περιέχει αρκετή καφεΐνη είναι το πλέον κατάλληλο είδος τσαγιού για να μας ξυπνήσει το πρωί. Η προετοιμασία του βιολογικού τσαγιού Matcha γίνεται προσθέτοντας ένα κουταλάκι του τσαγιού matcha σε ένα φλιτζάνι ζεστό νερό και ανακατεύοντας μέχρι να αφρίσει.
Το τσάι του βουνού, όπως είναι γνωστό κοινά ο σιδερίτης, είναι ένα φυτό που καμία σχέση δεν έχει με την Camellia sinensis. Ανήκει στο γένος Sideritis και είναι ένα ποώδες φυτό με ύψος περίπου 30 εκ. Τα φύλλα του είναι χνουδωτά και λεπτά, οι βλαστοί του στρογγυλοί και τα άνθη του κίτρινα ή λευκά. Φύεται συνήθως σε υψόμετρο σε βραχώδεις περιοχές. Στον ελλαδικό χώρο θα το συναντήσουμε και με τις κοινές ονομασίες: σιδηρίτης, μαλοτήρας ή καλοκοιμηθιά. Το τσάι του βουνού είναι ένα φυτό πολύ διαδεδομένο στη Μεσόγειο, από όπου και προέρχεται, με τη μεγαλύτερη ποικιλία να βρίσκεται στην Ιβηρική χερσόνησο. Στην Ελλάδα συναντάμε 17 είδη με πιο γνωστά το τσάι Ολύμπου, τσάι Παρνασσού, τσάι βλάχικο, τσάι από το Βελούχι και άλλα. Είναι πλούσιο σε μια σειρά από συστατικά όπως φλαβονοειδή, φαινολοπροπάνια, στερόλες και αντιοξειφωτικά. Το ελληνικό τσάι του βουνού είναι γνωστό ως βότανο από την αρχαιότητα. Αντιμετωπίζει με επιτυχία τα συμπτώματα του κρυολογήματος και του βήχα. Είναι πολύ καλό για το στομάχι μας μιας και είναι χωνευτικό, εμφανίζει δράση και ενάντια στη διάρροια ενώ μπορεί να δρα προληπτικά και στην εμφάνιση υπέρτασης, καταρράκτη και θρόμβων.
Όπως είπαμε συναντάμε κυρίως τρία είδη βιολογικού τσαγιού το λευκό, το πράσινο και το μαύρο τα οποία προέρχονται όλα από το ίδιο φυτό, όμως διαφέρουν στον τρόπο επεξεργασίας τους. Το βασικό συστατικό τους, περίπου 3%, είναι το αλκαλοειδές καφεΐνη ή τεΐνη, όπως ήταν γνωστή παλιότερα, την οποία συναντάμε και στον καφέ. Αυτή είναι που δίνει στο τσάι τις τονωτικές του ιδιότητες και αυτός είναι ο λόγος που το αποφεύγουν στην ομοιοπαθητική. Άλλα συστατικά του τσαγιού είναι οι θεοφυλλίνη και η πουρίνη. Επίσης είναι πλούσιο στις αντιοξειδωτικές ουσίες: ταννίνη, καταχίνη και πολυφαινόλες. Επιπλέον αποτελεί καλή πηγή φυλλικού οξέος (το οποίο είναι απαραίτητο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης), ασβεστίου και ψευδαργύρου. Τέλος περιέχει σε υψηλό ποσοστό τις βιταμίνες B1, B2 και Β6.
Για όσους αγχώνονται για τις θερμίδες που έχει το τσάι, έχουμε ευχάριστα νέα. Το σκέτο τσάι, χωρίς πρόσθετα, δεν έχει καθόλου θερμίδες! Αν προσθέσουμε τώρα διάφορα υλικά όπως ζάχαρη ή μέλι ή λεμόνι φυσικά και αρχίζει να αποκτά!
© 2010-2024 Viologika.gr
Ηλεκτρονικός οδηγός βιολογικών προϊόντων
Όροι χρήσης | Άδεια χρήσης υλικού
