Η σύγχρονη ζωή έχει σαν κέντρο της την κατανάλωση αγαθών. Η ευημερία μιας περιοχής μετράται από τα καταστήματα που αυτή έχει. Όσο μεγαλώνει η καταναλωτική μας δύναμη, τόσο οι επιπτώσεις στο περιβάλλον αυξάνονται.
Η κατανάλωση μιας μέσης οικογένειας στην Ελλάδα σε απλά προϊόντα καθημερινής χρήσης, πριν από 30 χρόνια, ήταν ελάχιστη. Οι χώροι για ντουλάπες και ράφια στα σπίτια ήταν σαφώς μικρότεροι. Τα super market ήταν λιγότερα και εξαιρετικά μικρότερα. Γενικά, τα καταστήματα (το κέντρο του καταναλωτισμού μας δηλαδή) ήταν ελάχιστα. Οι επιλογές στα προϊόντα καθημερινής χρήσης (απορρυπαντικά, καλλυντικά, ρούχα, τρόφιμα, είδη κουζίνας και άλλα …) ήταν μικρές.
Οι αλλαγές που επιφέρει η υπερκατανάλωση στη ζωή μας
Η εποχή αυτή όμως έχει παρέλθει και μάλλον ανεπιστρεπτί. Γιατί, σήμερα, τα ρούχα μας ποτέ δεν είναι αρκετά. Τα πιάτα στην κουζίνα μας ξαφνικά δεν είναι και τόσο ωραία (η διαφήμιση στην τηλεόραση έδειξε καλύτερα). Η τηλεόρασή μας είναι μικρή ενώ η νέα είναι 3 ίντσες μεγαλύτερη. Μπαίνουμε, δηλαδή, με τη θέλησή μας, σε έναν ατελείωτο κύκλο από τον οποίο δεν μπορούμε να βγούμε. Και κάθε φορά που κάποιο από τα αντικείμενα που διαθέτουμε παύει να μας αρέσει, ένα μικρό κομμάτι της καθημερινής μας ευτυχίας σβήνει.
Κάποιοι από εμάς, χτυπημένοι από την οικονομική κρίση (σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας) αναγκαζόμαστε να αναθεωρήσουμε τις μέχρι τώρα συνήθειές μας. Τελικά ίσως το παντελόνι μας να μην έχει και τόσο άσχημο χρώμα. Άλλωστε το χρώμα αυτό μέχρι πέρυσι ήταν στη μόδα! Και στην τηλεόρασή μας μια χαρά βλέπουμε. Άσε πια τα 10 είδη μουστάρδας. είναι άραγε απαραίτητα; Όσο για το τυρί που μας άρεσε κάποτε τόσο πολύ, είναι πια πολύ ακριβό και θα πρέπει να το κόψουμε. Πειράζει όμως; Κάποιοι άλλοι δεν καν έχουν να φάνε! Αυτό το σχόλιο που άκουγε η γενιά του 1970 στην παιδική της ηλικία και αναφερόταν στα παιδάκια κάποιων χωρών της Αφρικής, τώρα είναι κοντινότερο από ποτέ. Χτύπησε τη διπλανή μας πόρτα. Ίσως απειλή και το δικό μας σπίτι.
Ξαφνικά, η ανάγκη για ανανέωση στα έπιπλα του σπιτιού, στον ρουχισμό μας, στα πιατικά μας και στα σεντόνια μας δε φαίνεται να είναι και τόσο αναγκαία. Και μάλλον δεν είναι.
Η υπερκατανάλωση στην διατροφή κατά την οικονομική κρίση
Όσο για τη διατροφή μας που πρέπει να γίνει απλούστερη, αυτό μάλλον σε καλό δρόμο μας βάζει. Με περισσότερα όσπρια, ρύζι και δημητριακά, σαφώς λιγότερη πρωτεΐνη, ελαιόλαδο αντί για βούτυρο ζωικής προέλευσης, αρκετά φρούτα και λαχανικά και δίχως τα έτοιμα αναψυκτικά (με ζάχαρη ή άλλα χημικά γλυκαντικά) η οικονομία που θα κάνουμε είναι τεράστια. Γιατί η σπιτική και γεμάτη βιταμίνες λεμονάδα θα μας στοιχίσει ελάχιστα λεπτά, ακόμα και αν χρησιμοποιήσουμε βιολογικά λεμόνια. Όμως η αγοραστή θα στοιχίσει πάνω από 1 ευρώ. Ίσως να μη μπορούμε πια να πηγαίνουμε στο εστιατόριο όπως άλλοτε, ίσως και καθόλου πια. Αλλά η παρέα των φίλων μας στο σπίτι μας εξακολουθεί να είναι το ίδιο ποιοτική.
Η οικολογική ανακύκλωση
Τα αντικείμενα που θέλουμε να πετάξουμε μπορεί να είναι χρήσιμα για τον διπλανό μας ή για κάποιον άλλο. Μπορούμε να τα ανταλλάξουμε με κάτι χρήσιμο για εμάς. Δεν χρειάζεται γεμίσουμε τα σκουπίδια μας. Και δεν χρειάζεται να γεμίζουμε τη ζωή μας με περιττά πράγματα που, έτσι κι αλλιώς, μας ήταν άγνωστα μέχρι πριν από κάποια χρόνια. Μπορούμε να ζήσουμε, να γελάσουμε και να ευτυχίσουμε και χωρίς αυτά. Και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία!!! Ας θυμηθούμε και πάλι το γνωστό σε όλους μας «Οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ᾿ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ».