Search
Close this search box.
Βιολογικές μελιτζάνες

Βιολογικές μελιτζάνες

Οι βιολογικές μελιτζάνες θα απογειώσουν την κάθε συνταγή σας. Αποτελούν σημαντικό μέρος της Μεσογειακής διατροφής. Η μελιτζάνα είναι τροφή κατάλληλη για χορτοφαγική δίαιτα, για δίαιτες χαμηλών θερμίδων αλλά και για διατροφή χαμηλών υδατανθράκων (όπως η κετογενική).

Η βιολογική μελιτζάνα είναι λαχανικό εξαιρετικής νοστιμιάς, που μπορούμε να καταναλώνουμε άφοβα, χωρίς να λαμβάνουμε ίχνη από επικίνδυνα χημικά που προστίθενται στο χώμα της μη βιολογικής καλλιέργειας. Για την συμβατική καλλιέργεια μελιτζάνας χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα Αζώτου, Καλίου, Μαγνησίου και Φωσφόρου.

Τι είναι η μελιτζάνα και από που κατάγεται

Η μελιτζάνα (Solanum melongena όπως είναι η επίσημη ονομασία της) και ανήκει στην οικογένεια Solanaceae (σολανωδών) όπως και οι ντομάτες, οι πατάτες και οι πιπεριές.  Αν και θεωρείται λαχανικό, είναι στην πραγματικότητα φρούτο, αφού μεγαλώνει από άνθη και περιέχει σπόρους.

Η μελιτζάνα κατάγεται από την Ινδία και χρονολογείται περίπου από το 2000 π. Χ.  Η καλλιέργειά της εκείνη την εποχή δεν ήταν συστηματική, παρ’ όλο που την περιλάμβαναν στη διατροφή τους.  Η μελιτζάνα άρχισε να καλλιεργείται συστηματικά από τους Κινέζους τον 5ο αιώνα π.Χ.  Το 14ο αιώνα μ.Χ. έγινε γνωστή η καλλιέργειά της και στην Ευρώπη, μέσω των Αράβων.  Η χρήση του φυτού όμως ήταν αποκλειστικά διακοσμητική, γιατί ο καρπός ήταν πολύ πικρός για κατανάλωση.

Με τα χρόνια δημιουργήθηκαν ποικιλίες λιγότερο πικρές και μόλις τον 18ο αιώνα ενσωματώθηκε η μελιτζάνα στην διατροφή των Ευρωπαίων και των Ελλήνων.  Από τότε αποτελεί βασικό συστατικό της Μεσογειακής Διατροφής.

Στα αραβικά λέγεται bāḏinjān.  Από την παραφθορά της λέξης αυτής και σε συνδυασμό με το χρώμα του καρπού (μελανό) προέκυψε και η ελληνική λέξη μελιτζάνα.  Ίσως πιο κοντά στην προφορά της αραβικής λέξης είναι το “βαζάνι”, όπως αποκαλείται η μελιτζάνα στην Κύπρο.  Στην Ιταλία η ονομασία είναι “melanzana”, που προέρχεται από το λατινικό “melongena” και αυτό με τη σειρά του από το Βυζαντινό “melitzána”.

Βιολογικές Μελιτζάνες, Στην Καρδιά Της Μεσογειακής Διατροφής

Καλλιέργεια της μελιτζάνας και ποικιλίες

Η μελιτζάνα είναι ένα καλοκαιρινό λαχανικό.  Χρειάζεται ζέστη για τη σωστή ανάπτυξη του φυτού και για να έχουμε καλής ποιότητας καρπούς.  Το χώμα πρέπει να είναι εύφορο και να αποστραγγίζεται καλά. Η χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα βοηθάει το φυτό να αναπτυχθεί σωστά και να μεγιστοποιηθεί η απόδοση της σοδειάς .  Καλλιεργείται στην ύπαιθρο, αλλά εξίσου καλά μπορεί να καλλιεργηθεί και σε θερμοκήπιο.  Για τον λόγο αυτό η μελιτζάνα καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο.  Στην Ελλάδα θα βρούμε καλλιέργειες μελιτζάνας σε πάρα πολλές περιοχές, αλλά τη μερίδα του λέοντος την έχει η Κρήτη με περίπου το 50% της Ελληνικής παραγωγής.

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες μελιτζάνας με πιο γνωστές στην Ελλάδα την Τσακώνικη ή Άργους (μακρόστενη με μωβ χρώμα και άσπρες ακανόνιστες ραβδώσεις), του Λαγκαδά (μακρόστενη με σχεδόν μαύρο χρώμα), της Σύρου (μεγάλες μελιτζάνες που έχουν οβάλ σχήμα ή σχήμα αχλαδιού και σκούρο μωβ χρώμα), και πιο πρόσφατα τις λευκές Σαντορίνης (στρογγυλές, λευκές εξωτερικά και με γλυκιά γεύση) που παίρνουν τις ονομασίες τους από τις  περιοχές που καλλιεργούνται.  Άλλες γνωστές ποικιλίες είναι η Black Beauty (με σχήμα οβάλ και χρώμα που πλησιάζει το μαύρο), Rosa Bianca (λευκή μελιτζάνα με ακανόνιστες λωρίδες ροζ και μωβ κοντά στο κοτσάνι), White Beauty (αντίστοιχη με την Black Beauty  σε άσπρο χρώμα), Long Purple (μακρόστενη με πολύ σκούρο βιολετί χρώμα) και άλλες.

Πού βρίσκουμε βιολογικές μελιτζάνες, πότε και πόσο στοιχίζουν;

Αυτά είναι τρία πολύ βασικά ερωτήματα.  Ας ξεκινήσουμε από το δεύτερο ερώτημα:  Ποιά εποχή μπορώ να βρω και να αγοράσω μελιτζάνες;  Η μελιτζάνα αγαπάει τη ζέστη. Έτσι θα τις βρούμε σε αφθονία από τον Μάιο μέχρι και τέλη Οκτωβρίου.  Δεν αποκλείεται να βρούμε μελιτζάνες και άλλες εποχές, αλλά πριν από τον Μάιο θα είναι ή θερμοκηπίου ή εισαγωγής και μετά τον Οκτώβριο θα έχουν πολλά σπόρια και σκληρή φλούδα και δεν θα είναι τόσο ευχάριστες στην υφή.

Κατά τους μήνες που αφθονούν οι βιολογικές μελιτζάνες, μπορούμε να τις βρούμε στα Super Market, στις Λαϊκές Αγορές, στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, στις βιολογικές λαϊκές αγορές και γενικά σε όλα τα καταστήματα που πουλάνε φρούτα και λαχανικά, βιολογικά ή μη.  Στα Viologika.gr μπορείτε να βρείτε τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων και τις βιολογικές λαϊκές αγορές της περιοχής σας.

Οι τιμές τους διαφέρουν ανάλογα με το είδος τους και από πού θα τις προμηθευτούμε.  Οι διαφορές ανάμεσα στα διάφορα είδη μελιτζάνας είναι μικρές και κυμαίνονται από 1,29 ευρώ με 1,50 ευρώ το κιλό.  Λίγο ακριβότερες είναι οι μελιτζάνες βιολογικής καλλιέργειας, που μπορεί να τις βρούμε από 1,90 ευρώ μέχρι και 2,50 ευρώ το κιλό.  Πάντα όμως οι τιμές εξαρτώνται από το κατάστημα ή την λαϊκή αγορά και την εποχή.  Στις αρχές Μαΐου για παράδειγμα οι μελιτζάνες θα είναι πιο ακριβές από ότι τον Ιούλιο.

Πώς καταναλώνεται η μελιτζάνα

Υπάρχουν πολλοί τρόποι μαγειρέματος της μελιτζάνας και πάρα πολλές συνταγές.  Μπορεί να μαγειρευτεί στην κατσαρόλα σκέτη, μαζί με άλλα λαχανικά ή μαζί με κρέας.  Μπορείτε να την ψήσετε, να την τηγανίσετε ή και να την κάνετε μελιτζανοσαλάτα.  Στην Ινδία, από όπου και προέρχεται η μελιτζάνα, έχουν πάρα πολλούς τρόπους μαγειρέματος και κατανάλωσής της.  Αν θέλετε να μαγειρέψετε κάτι που να χρειάζεται λιγότερο χρόνο και κόπο από ότι ένας μουσακάς, υπάρχουν τόσες πολλές συνταγές για να διαλέξετε, που σίγουρα θα βρείτε αρκετές που θα θελήσετε να δοκιμάσετε.

Κάτι που θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας είναι ότι το πολύ μαγείρεμα και κυρίως το τηγάνισμα, καταστρέφει τα θρεπτικά της στοιχεία.  Έτσι και αλλοιώς τα τηγανητά καλό είναι να αποφεύγονται γιατί καταστρέφουν τα όποια θρεπτικά συστατικά περιέχουν τα τρόφιμα και γεμίζουν τον οργανισμό με κακής ποιότητας λιπαρά που καταστρέφουν την υγεία.

Τι πρέπει να προσέχουμε

Όταν διαλέγουμε μελιτζάνες, θα πρέπει να προσέχουμε το δέρμα τους να μην έχει εκδορές και το χρώμα του να είναι ζωηρό χωρίς αλλοιώσεις.  Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η σάρκα έχει καταστραφεί ή έχει αρχίσει να σαπίζει.  Το κοτσάνι θα πρέπει επίσης να μην έχει αλλοιωθεί.

Για να διατηρήσετε τις μελιτζάνες, βάλτε τες στο ψυγείο μέσα σε μία πλαστική σακούλα ολόκληρες.  Έτσι θα μείνουν φρέσκες για μερικές ημέρες.  Η λίγο πικρή της γεύση μπορεί να εξουδετερωθεί αν αφού κόψουμε την μελιτζάνα, τρίψουμε τα κομμάτια με λίγο αλάτι και τα αφήσουμε για μισή ώρα πριν τα μαγειρέψουμε.  Καλό θα είναι να καθαρίσουμε, αν όχι να πλύνουμε, το αλάτι πριν από το μαγείρεμα.

Οι μελιτζάνες που καταναλώνουμε, πρέπει να προσέχουμε  να μην είναι ούτε πολύ ώριμες αλλά ούτε και άγουρες, γιατί μπορεί να προκληθούν στομαχικές διαταραχές.  Για τις διαταραχές αυτές υπεύθυνη είναι η σολανίνη που περιέχουν οι μελιτζάνες (όπως και οι πράσινες πατάτες), μία ουσία με πράσινο χρώμα, η οποία σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση.  Επιλέξτε σωστά ωριμασμένους καρπούς και θα μπορείτε να τις καταναλώνετε άφοβα.

Στην περίπτωση που έχετε πέτρες στα νεφρά, καλό θα είναι να περιορίσετε την κατανάλωση της μελιτζάνας, γιατί το οξαλικό οξύ που περιέχουν βοηθάει στην ανάπτυξή τους.

Η μελιτζάνα είναι ένα πολύ χρήσιμο για τον οργανισμό λαχανικό. Βοηθάει πάρα πολύ στην διατήρηση της καλής μας υγείας, είναι φθηνό και καταναλώνεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.  Έτσι, μπορούμε να βρίσκουμε κάθε φορά και έναν διαφορετικό να την μαγειρέψουμε.

Θρεπτική αξία βιολογικής μελιτζάνας

Η μελιτζάνα αποτελείται κυρίως από νερό και έχει ελάχιστες θερμίδες.  Για τον λόγο αυτό είναι ένα πολύ καλό αντιοξειδωτικό και είναι ιδανικό για όσους θέλουν μία διατροφή με χαμηλές θερμίδες.  Περιέχει αρκετά θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο και χαλκό, για να αναφέρουμε μερικά.

Τα οφέλη που προσφέρει η μελιτζάνα την υγεία μας είναι τεράστια.  Το κάλιο και τα φλαβονοειδή που περιέχει, βοηθούν στην καλή και σωστή λειτουργία της καρδιάς.  Μειώνουν τα επίπεδα της λεγόμενης “κακής” χοληστερίνης, της LDL, και ταυτόχρονα αυξάνουν την “καλή”, την HDL.  Ακόμα βοηθούν την καρδιά να διατηρεί τον ρυθμό της σταθερό, εξασφαλίζοντας την σωστή της λειτουργία και προστατεύοντάς την από καρδιακές παθήσεις.

Τα αντιοξειδωτικά που περιέχει και κυρίως η νανουσίνη, βοηθούν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών και την αποτοξίνωση του οργανισμού.  Προστατεύουν τον εγκέφαλο απαλλάσσοντάς τον από τοξίνες και αυξάνοντας την ποσότητα του αίματος που αυτός λαμβάνει, με αποτέλεσμα την καλή λειτουργία του και την βελτίωση της μνήμης.

Ο σίδηρος που περιέχει η μελιτζάνα βοηθά στην αντιμετώπιση της αναιμίας και μαζί με το ασβέστιο βοηθά τα οστά να διατηρήσουν την πυκνότητά τους και να αποφευχθεί η οστεοπόρωση.

Ένα άλλο συστατικό της μελιτζάνας, η ανθοκυανίνη, βοηθά το κεντρικό νευρικό σύστημα του οργανισμού μας και αυτό με τη σειρά του (ανάμεσα στα άλλα) βοηθά να διατηρήσουμε υγιή όραση και προστατεύει από τον καταρράκτη.

Η μελιτζάνα περιέχει φυτικές ίνες και μαζί με το νερό από το οποίο κυρίως αποτελείται, βοηθά στην απώλεια βάρους, αφού όχι μόνο μας χορταίνει, αλλά βοηθά και το πεπτικό μας σύστημα να λειτουργεί σωστά.

Το νερό μελιτζάνας είναι ένα εκπληκτικό διουρητικό και βοηθάει το σώμα να μην κάνει κατακράτηση υγρών, που μπορεί να προκαλέσουν ποικίλα προβλήματα στον οργανισμό.  Ταυτόχρονα τα υγρά που μπορεί να έχει κρατήσει το σώμα μας, κάνουν τον δείκτη της ζυγαριάς να ανεβαίνει.  Με την καθημερινή κατανάλωση νερού μελιτζάνας θα δείτε και πάλι να χάνετε κιλά.

Η μελιτζάνα είναι αρκετά καλή πηγή χαλκού, ένα ορυκτό στο οποίο οι περισσότεροι έχουμε έλλειψη. Αποτελέσματα αυτής της έλλειψης είναι η δημιουργία ασθενούς ιστού (στα οστά και τα αιμοφόρα αγγεία), αφού η ύπαρξη χαλκού είναι απαραίτητη για την δημιουργία κολλαγόνου.

Μία πάστα από μελιτζάνα είναι ιδανική για να επουλωθεί κάποιο έγκαυμα.  Μειώνει τον πόνο και μαλακώνει το δέρμα προσφέροντας ανακούφιση και θεραπεία.

Συνταγές με Βιολογικές μελιτζάνες