Γεγονός είναι ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας και ο αυξημένος αριθμός των ερευνητών, ιστορικών και παλαιοντολόγων σε όλο τον πλανήτη φέρνει στο φως όλο και νέα ευρήματα. Αυτά συχνά αλλάζουν, μερικά ή συνολικά, την μέχρι σήμερα επικρατούσα άποψη για την διατροφή του ανθρώπινου είδους στα διάφορα στάδια της εξέλιξής του.
Οι γνώμες διίστανται σε τέτοιο βαθμό που ο άνθρωπος κατατάσσεται από διάφορους επιστήμονες και μελετητές σε δύο βασικές διατροφικές ομάδες, των χορτοφάγων και των παμφάγων, ανάλογα με τον μελετητή. Και οι δύο ομάδες προβάλουν σημαντικά επιχειρήματα που έχουν να κάνουν κυρίως με την κατασκευή του ανθρώπινου σώματος. Δηλώνουν ότι τα σωματικά μας χαρακτηριστικά ταιριάζουν με εκείνα των χορτοφάγων, όπως το μήκος του εντέρου, η οξύτητα του στομάχου και του σάλιου, η σκληρότητα και το σχήμα των δοντιών και των νυχιών και άλλα.
Είναι, δηλαδή, πιθανό ο άνθρωπος να είναι το μόνο ίσως πλάσμα στον πλανήτη που από λάθος επιλογή άλλαξε τον τρόπο διατροφής του από τη μία ομάδα στην άλλη; Αν ναι, πότε έγινε αυτό και για ποιο λόγο; Και τι αποτέλεσμα είχε;
Αν δεχθούμε την θεωρία της εξέλιξης, θα δούμε ότι τα πρώτα «ανθρωποειδή» είχαν δίαιτα καθαρά χορτοφαγική. Στην πορεία, με την πάροδο χιλιάδων ετών, ξεκίνησε η κατανάλωση φρούτων και άλλων καρπών. Το ανθρώπινο σώμα ήταν και είναι εξοπλισμένο για μια τέτοια δίαιτα. Σταδιακά, στην διατροφή τους προστέθηκαν το μέλι, τα αυγά, κάποια μικρά ερπετά, οστρακοειδή, ψάρια και άλλα μικρά ζώα. Είτε φρέσκα είτε σε μερική αποσύνθεση, αποτέλεσαν την πρώτη μορφή πρωτεΐνης στη διατροφή των ανθρωποειδών. Ήδη γνωρίζουμε ότι ο Homo Habillis, που κατοικούσε την Γη πριν από περίπου 2,5 εκατομμύρια χρόνια (κατά την Πλειστόκαινη περίοδο), κατασκεύαζε εργαλεία που χρησιμοποιούσε για να καθαρίζει πτώματα (ήταν δηλαδή πτωματοφάγος).
Η αλλαγή στην διατροφή είναι αυτό που διετέλεσε περισσότερο από όλα στην δημιουργία του σημερινού ανθρώπου, όπως δηλώνουν οι περισσότεροι επιστήμονες σήμερα.
Πως όμως έγινε αυτό; Ο βασικός λόγος είναι η προσθήκη της πρωτεΐνης. Ενώ λοιπόν τα μέχρι τότε ανθρωποειδή είχαν μικρό εγκέφαλο, ανίκανο να εκτελέσει πολύπλοκες λειτουργίες, η πρωτεΐνη άλλαξε οριστικά την πορεία τους στον πλανήτη και καθόρισε την εξέλιξή τους. Όσα ανθρωποειδή παρέμειναν στην χορτοφαγική διατροφή δεν μπόρεσαν να εξελιχθούν περαιτέρω και σταδιακά εξαφανίστηκαν. Η προσθήκη της πρωτεΐνης όμως ήταν αυτή που έδωσε στον εγκέφαλό μας τη δυνατότητα να αναπτυχθεί και να μπορέσει να εκτελέσει λειτουργίες που μέχρι τότε ήταν αδιανόητες. Έτσι μπόρεσε να εξελιχθεί ο σημερινός άνθρωπος, να παρατηρήσει τη φύση και να κατανοήσει τις βασικότερες λειτουργίες της. Μπόρεσε να κατασκευάσει εργαλεία, όπλα και να κυνηγήσει μεγαλύτερα θηράματα. Μπόρεσε να επιβληθεί στο περιβάλλον του, να καλλιεργήσει τη γη, να γίνει κτηνοτρόφος και να δημιουργήσει τις πρώτες εξελιγμένες κοινωνίες.
Το να θεωρήσουμε ότι ολόκληρο το ανθρώπινο είδος, από την προϊστορία του μέχρι και σήμερα έχει κάνει λάθος στη διατροφή του (θα έπρεπε, δηλαδή, να είναι χορτοφαγικό) ακούγεται περίεργο. Άλλωστε, στις περισσότερες χορτοφαγικές δίαιτες (αν όχι σε όλες) είναι απαραίτητη η χρήση πολυβιταμινούχων και άλλων σκευασμάτων. Άρα, η χορτοφαγική διατροφή, ακόμα και σε μια περίοδο που ο άνθρωπος ασκείται ελάχιστα, δεν μπορεί να δώσει τα απαραίτητα συστατικά από μόνη της για έναν ισορροπημένο οργανισμό.
Είναι επίσης σημαντικό γεγονός πως οι διατροφικές συνήθειες του ανθρώπου δέχονται επιρροές κοινωνικές, θρησκευτικές, πολιτιστικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές. Έτσι, η διατροφή μας έχει μπει σε άλλο επίπεδο που το καθορίζουν άλλες ανάγκες. Στις μέρες μας, είναι σαφέστατα πλουσιότερη στα πάντα. Ο μέσος Ευρωπαίος κάτοικος πόλης, για παράδειγμα, καταναλώνει τεράστιες ποσότητες πρωτεΐνης, υδατανθράκων και λιπαρών σε καθημερινή βάση. Η σωματική άσκηση είναι ελάχιστη. Η παχυσαρκία γίνεται σοβαρό πρόβλημα με δυσάρεστες συνέπειες ακόμα και για πολύ νέους ανθρώπους. Και ενώ, ακόμα και τα περισσότερα σαρκοβόρα ή παμφάγα του πλανήτη καταναλώνουν ζωική πρωτεΐνη μία με δύο φορές την εβδομάδα και μετά από πολύ έντονη σωματική άσκηση, ο άνθρωπος δημιουργεί τη δική του «gourmet» διατροφή.
Οι επιπτώσεις στην υγεία μας καταγράφονται διαρκώς και διαφέρουν ανάλογα με τον τρόπο ζωής μας. Ας σκεφτούμε ότι πολλά από τα τρόφιμα που κυκλοφορούν δεν θα έπρεπε καν να καταναλώνονται. Ένα μέτρο τόσο στην ποσότητα όσο και στο είδος της διατροφής θα ήταν συνετό για μια καλή υγεία σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας.
