Η ροδιά πιστεύεται ότι είναι δέντρο γηγενές, δηλαδή γεννήθηκε στην Ελλάδα. Κάποιοι άλλοι όμως, λένε ότι ήρθε από την Περσία και κάποιοι άλλοι ότι μας ήρθε από την Κεντρική Ασία. Γεγονός πάντως είναι ότι η ροδιά και ο καρπός της είναι γνωστά στην Ελλάδα από την αρχαιότητα. Την αποκαλούσαν ροιά και τον καρπό της ρόα. Το υποκοριστικό «ροΐδιον» της ελληνιστικής εποχής, έδωσε αργότερα την ονομασία «ρόιδο» και «ρόιδι», για να καταλήξει στο σημερινό «ρόδι».
Αναφορά στη ροδιά βρίσκουμε στην Οδύσσεια του Ομήρου. Ο ποιητής μας πληροφορεί ότι μαζί με αχλαδιές, μηλιές, συκιές και ελιές, ήταν από τα δέντρα που καλλιεργούνταν στον κήπο του Αλκίνοου, βασιλιά των Φαιάκων. Και στον μύθο του Ταντάλου μας αναφέρει ο Όμηρος τις ροδιές, σαν ένα από τα δέντρα που ενώ οι καρποί τους κρέμονταν πάνω από από τον Τάνταλο, κάθε φορά που αυτός άπλωνε το χέρι του να τους πιάσει, ο αέρας τους απομάκρυνε και δεν μπορούσε να τους φτάσει.
Ο Ιπποκράτης χαρακτηρίζει το ρόδι «θαυματουργό καρπό» και ο Γαληνός μιλάει για τις θεραπευτικές ιδιότητες του ροδιού.
Στην Ελληνική μυθολογία, το ρόδι συμβολίζει τη ζωή και το θάνατο, την αναγέννηση, την αιωνιότητα, το ζευγάρωμα και τη γονιμότητα. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι είχαν αφιερώσει τη ροδιά και τους καρπούς της στην Αφροδίτη, στην Περσεφόνη, στη Δήμητρα, στην Αθηνά, και στην Ήρα.
Σαν προστάτιδα του γάμου και της γονιμότητας που ήταν η Ήρα, κρατά στο δεξί της χέρι ένα ρόδι, επίσης σύμβολο της γονιμότητας. Το χρυσελεφάντινο άγαλμά της στο Άργος την έδειχνε ακριβώς έτσι: να κρατά στο ένα της χέρι ένα ρόδι, ενώ στο άλλο ένα σκήπτρο.
Η καταγωγή του ροδιού συνδέεται με την Αφροδίτη, γιατί σύμφωνα με τον μύθο, αυτή ήταν που φύτεψε στην Κύπρο την πρώτη ροδιά.
Στο μύθο της Περσεφόνης το ρόδι έπαιξε σημαντικό ρόλο. Ας τον θυμηθούμε λίγο αυτόν τον μύθο. Η Περσεφόνη, κόρη της Δήμητρας, είχε πάει μία μέρα να μαζέψει λουλούδια. Την είδε Πλούτωνας, άρχοντας του κάτω κόσμου, και θέλησε να την κάνει δική του Έτσι την απήγαγε. Η Δήμητρα τώρα, στεναχωρήθηκε τόσο πολύ, που η γη σταμάτησε να δίνει καρπούς, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να πεινάσουν. Τότε μεσολάβησαν οι θεοί για να επιστρέψει η Περσεφόνη στη μητέρα της και να λυθεί το πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί. Όμως, ο Πλούτωνας, πονηρός καθώς ήταν, έδωσε στην Περσεφόνη να φάει σπόρους από ρόδι και με αυτόν τον τρόπο την έδεσε με τον Άδη (το ρόδι είναι και σύμβολο του γάμου). Γι’ αυτό είναι υποχρεωμένη η Περσεφόνη να επιστρέφει κάθε φορά στον Άδη. Όταν όμως ανεβαίνει στη γη να δει τη μητέρα της, φέρνει μαζί της και τον πλούτο, τη γονιμότητα και την πανσπερμία. Όλα αυτά τα συμβολίζει το ρόδι.
Το ρόδι είχε ένα πολύ σημαντικό ρόλο στα Θεσμοφόρια, γιορτή της Δήμητρας. Οι Αθηναίες πίστευαν ότι αν φάνε σπόρια ροδιού θα αποκτήσουν ευημερία και γονιμότητα.
Και στα Ελευσίνια Μυστήρια έπαιζε σημαντικό ρόλο το ρόδι. Ήταν κατ’ αρχήν έμβλημα των Ελευσίνιων Μυστηρίων και οι Ιεροφάντες (ιερείς της Δήμητρας) φορούσαν στεφάνια από κλαδιά ροδιάς. Σε όσους ήταν να μυηθούν στα Ελευσίνια Μυστήρια, ο Ιεροφάντης έδειχνε επτά αντικείμενα, από τα οποία ένα ήταν και το ρόδι. Οι μύστες πάλι, απαγορευόταν να τρώνε ρόδι, γιατί σαν σύμβολο γονιμότητας πίστευαν ότι είχε την ιδιότητα να κάνει τις ψυχές να κατεβαίνουν στη σάρκα.
Ένας άλλος μύθος γύρω από το ρόδι και ίσως ο αρχαιότερος όλων, είναι αυτός του Ωρίωνα και της Σίδης. Ο Ωρίωνας ήταν γιός της Γης. Ήταν ένας γίγαντας πελώριος, πολύ δυνατός και πολύ όμορφος. Αυτός, λοιπόν ο γίγαντας, παντρεύτηκε την Σίδη. Η Σίδη, λοιπόν, παινεύτηκε για την ομορφιά της και μάλιστα είπε ότι ήταν πιο όμορφη από την Ήρα. Το άκουσε αυτό η Ήρα, εξαγριώθηκε και για να την τιμωρήσει την έστειλε στον κάτω κόσμο. Εκεί η Σίδη μεταμορφώθηκε σε δέντρο και έγινε η ροδιά που ξέρουμε σήμερα.
Ένας άλλος μύθος, θέλει τη ροδιά να φυτρώνει από το αίμα του Ζαγρέα Διονύσου, όταν τον κατακρεούργησαν οι Τιτάνες.
Λένε ακόμα πως στον τάφο των αδελφών Ετεοκλή και Πολυνείκη, οι Ερινύες έκαναν να φυτρώσει μια ροδιά. Όταν άνοιγες τους καρπούς της, από μέσα τους έσταζε αίμα.
Στην αρχαία Ελλάδα το ρόδι είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε γιορτές που σχετίζονταν με τη γονιμότητα. Το ανακάτευαν μαζί με βρασμένο σιτάρι, ξηρούς καρπούς και ζάχαρη. Το μείγμα αυτό το αποκαλούσαν «πολυσπόρια» ή «σπερνά» και κερνούσαν τους συγγενείς και τους φίλους σε γάμους, βαφτίσια και άλλες γιορτές.
Το ρόδι έχει κρατήσει τους συμβολισμούς του μέχρι τις μέρες μας και μπορεί να μην γιορτάζουμε πλέον τα Θεσμοφόρια ή τα Ελευσίνια Μυστήρια, αλλά κάθε πρωτοχρονιά φροντίζουμε να προμηθευτούμε ένα ρόδι, έστω και διακοσμητικό, για να ευχηθούμε υγεία και αφθονία.