Η ευεργετική επίδραση της φύσης στην υγεία μας είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Τα συμπεράσματα προέκυψαν από απλή παρατήρηση της επιρροής της φύσης στην σωματική και την ψυχική μας υγεία.
Η επιστήμη έρχεται να τεκμηριώσει αυτή την διαπίστωση και να εξηγήσει την δράση της φύσης στον οργανισμό μας. Τα αποτελέσματα των ερευνών φέρνουν μεγάλες αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον, στην εκπαίδευση, στην ιατρική, στην διατροφή και, γενικότερα, σε κάθε τομέα της ζωής μας.
Και για όσους νομίζουν ότι προτρέπουμε τους αναγνώστες να πάρουν τα βουνά, αρκεί να μάθουν ότι ο χρόνος που απαιτείται για να λάβουμε πολλά από τα οφέλη της φύσης είναι μόνο 2 ώρες την εβδομάδα! Κατάλληλοι χώροι για σύντομες αποδράσεις είναι ακόμη και τα μεγάλα πάρκα και τα αλσύλλια μιας πόλης.
Σχετική μελέτη που διενεργήθηκε σε 20 χιλιάδες άτομα έδειξε ότι εκείνοι που πέρασαν έστω και αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα σε φυσικό περιβάλλον, παρουσίασαν βελτίωση στην συνολική τους υγεία και αρκετά μεγαλύτερα επίπεδα ευεξίας καθ’ όλη την εβδομάδα. Παρατηρήθηκε, παράλληλα, μείωση του άγχους και βελτιωμένη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Οι αλλαγές αυτές δεν παρατηρήθηκαν σε όσους κράτησαν απόσταση από το φυσικό περιβάλλον και σε εκείνους που βρέθηκαν στην φύση για μικρότερο χρονικό διάστημα.
Το συμπέρασμα είναι ένα:
η απόσταση από την φύση μας αρρωσταίνει.
Η φύση δεν είναι μόδα, είναι ανάγκη. Όσο και αν προσπαθούμε να διαχωρίσουμε το είδος μας από τον φυσικό μας κόσμο, τόσο βυθιζόμαστε σε έναν αρρωστημένο τρόπο ζωής με επικίνδυνες συνέπειες για το σώμα και τον νου μας.
Οι διαταραχές που επιφέρει η αποχή μας από την φύση έχουν, μέχρι τώρα, αγνοηθεί σε ακραίο βαθμό. Όχι πια. Κανένα φάρμακο δεν μπορεί να βοηθήσει αρκετά όσο οι μικρές εβδομαδιαίες αποδράσεις μας στο κοντινό δάσος, στην πλησιέστερη παραλία ή λίμνη. Το απλό και σύντομο περπάτημα, η χαλάρωση κάτω από ένα δέντρο, ο ήχος των κυμάτων και ο καθαρός αέρας πρέπει να είναι μέρος της ζωής μας. Αν φυσικά ζητούμε σωματική, νοητική και ψυχική ισορροπία.
Ο λόγος είναι απλός και τον γνωρίζουμε όλοι. Η φύση είναι ο εχθρός του άγχους. Βελτιώνει άμεσα την διάθεση, διευκολύνει την κίνηση του αίματος, ελαττώνει την αρτηριακή πίεση, επιφέρει ορμονική ισορροπία και οξύνει τον νου. Μέχρι και σήμερα, δεν υπάρχει κανένα φάρμακο και καμία θεραπεία που να προσφέρει ταυτόχρονα όλα τα παραπάνω.
Σε πλήρη αντίθεση, η απουσία από την φύση προάγει την επιθετικότητα, μειώνει την αντίληψη, ανεβάζει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει τα επίπεδα άγχους και επιφέρει μεγάλες ορμονικές αλλαγές με απρόβλεπτες συνέπειες.
Όσο για την επίδραση του φυσικού περιβάλλοντος στην ψυχική μας υγεία, αρκεί να τονίσουμε ότι ακόμα και με μόνο 2 ώρες την εβδομάδα στην φύση, θα καταφέρουμε να αυξήσουμε την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή μας. Σε συνδυασμό με ελαφρά σωματική άσκηση και καλή διατροφή, σύντομα θα αλλάξουμε τρόπο ζωής. Τα παραπάνω έχουν φέρει άριστα αποτελέσματα ακόμα και σε ανθρώπους με βαριά ψυχικά νοσήματα.
Οι μελέτες είναι πλέον τόσο πολυάριθμες που κάποιες χώρες ενσωμάτωσαν τα συμπεράσματά τους στην εκπαίδευση, θέλοντας να δώσουν στους νέους ανθρώπους ένα ουσιαστικό βοήθημα για μια καλύτερη ζωή. Πραγματοποιούν αρκετά μαθήματα στην φύση και μέρος των μαθημάτων έχει να κάνει με την καλλιέργεια και την συντήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Σε μια εποχή που η φύση κινδυνεύει και ο σύνδεσμός μας με το περιβάλλον μας έχει διαταραχθεί, κάτι τέτοιο αποτελεί φάρο ελπίδας για όλους μας.
Ο χρόνος στην φύση
Για όσους είναι δύσκολο να βρουν έστω και 2 ώρες για να αποδράσουν στην ύπαιθρο, μικρές και καθημερινές 10λεπτες βόλτες στο κοντινότερο πάρκο δύο φορές την ημέρα θα φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Ένας δορυφορικός χάρτης θα μας βοηθήσει να βρούμε τα πλησιέστερα πάρκα και τις καλύτερες υπαίθριες διαδρομές. Περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, βόλτα με το κατοικίδιο, κολύμπι (για όσους βρίσκονται κοντά σε παραλία ή λίμνη), όλα αυτά είναι απλώς διαφορετικοί τρόποι να απολαύσουμε τον χρόνο μας στην φύση και να εκμεταλλευτούμε τα οφέλη της στο έπακρο.
Ένα μικρό πείραμα που διεξήχθη σε 2 χιλιάδες άτομα στην Βρετανία, έδειξε ότι ανάμεσα στα ευεργετικά οφέλη της φύσης είναι και η ενίσχυση της κοινωνικότητας των ανθρώπων. Επίσης, σε βάθος χρόνου, παρουσιάστηκε μείωση της επιθετικότητας και της εγκληματικότητας. Ευεργετική είναι η επίδραση της φύσης και σε άτομα με PTSD (Post Traumatic Stress Disorder).
Η επίδραση της φύσης στην αποδοτικότητα
Τα αποτελέσματα των ερευνών αναφέρουν ότι όσο περισσότερο χρόνο περνάμε στην φύση, τόσο αυξάνεται η αποδοτικότητά μας σε όποιο έργο και αν κάνουμε. Είναι μια γνώση που θα θέλαμε να έχουμε όταν δίναμε εξετάσεις στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο, όταν έπρεπε να παραδώσουμε κάποια δύσκολη εργασία στην δουλειά μας ή όταν έρπετε να λύσουμε κάποιο δυσεπίλυτο πρόβλημα που αφορούσε στην ζωή μας.
Είναι γεγονός ότι όταν εργαζόμαστε στην φύση (για όσους τυχερούς μπορούν να το πραγματοποιήσουν) τα αποτελέσματα της εργασίας μας είναι εντυπωσιακά καλύτερα από όταν εργαζόμαστε μέσα στους 4 τοίχους ενός γραφείου. Αποτελέσματα που προκύπτουν χωρίς περιττό άγχος και χωρίς ιδιαίτερη κόπωση.