Το μεγαλύτερο πρόβλημα που συνέβαλλε σε αυτή τη κατάσταση ξεκίνησε με την βιομηχανική επανάσταση που άλλαξε τον κόσμο ριζικά. Η Βιομηχανική Επανάσταση μετέτρεψε οικονομίες που βασίστηκαν στη γεωργία και τη βιοτεχνία σε οικονομίες βασισμένες σε βιομηχανία μεγάλης κλίμακας, μηχανοποιημένη κατασκευή και στο εργοστασιακό σύστημα. Νέα μηχανήματα, νέες πηγές ενέργειας και νέοι τρόποι οργάνωσης της εργασίας κατέστησαν τις υπάρχουσες βιομηχανίες πιο παραγωγικές και αποδοτικές. Κύρια πηγή ενέργειας ήταν το κάρβουνο. Εκεί σημειώθηκε και η τη μετάβαση σε νέες παραγωγικές διεργασίες στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, κατά την περίοδο από περίπου 1760 έως περίπου μεταξύ 1820 και 1840. Η βιομηχανική επανάσταση ορίζεται ως οι αλλαγές στην κατασκευή αλλά και κατά μεγάλο βαθμό στη μεταφορά.
Τρείς είναι οι πρώτες βιομηχανικές επαναστάσεις που μετέτρεψαν τη σύγχρονη κοινωνία μας. Με καθεμία από αυτές τις τρεις εξελίξεις – τη μηχανή ατμού, η εποχή της επιστήμης και της μαζικής παραγωγής και η άνοδο της ψηφιακής τεχνολογίας – ο κόσμος γύρω μας άλλαξε ριζικά. Βασικά χωρίζονται σε Άνθρακα, Πετρέλαιο και Φυσικό Αέριο, Ηλεκτρονικά και Πυρηνικά, το Διαδίκτυο και τέλος οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ο κόσμος πια όλο και περισσότερο κοιτάει προς αυτό που λέμε «καθαρή ενέργεια» ή «πράσινη ενέργεια». Εδώ όμως γεννιούνται και κάποια ερωτηματικά για το κατά πόσο καθαρά είναι και αυτό διότι χρειάζονται τεράστιες ποσότητες ορυκτών καύσιμων για να δημιουργηθούν. Μόνο για να εξορυχτούν και να μεταφερθούν, χρειάζονται εκατομμύρια τόνοι καύσιμα. Για να επεξεργαστούν, καίγονται εκατομμύρια τόνοι καύσιμα και για να παραχθούν, καταναλώνονται άλλα τόσα εκατομμύρια τόνοι καθημερινά. Ας μην υποδείξουμε καν το περιβαλλοντικό κόστος όλης αυτής της προσπάθειας.
Και πως ξεκίνησε αυτός ο κυκεώνας;
Το τραίνο
Το τραίνο είναι το παλαιότερο από τα μηχανικά οχήματα του ανθρώπου και στηρίχθηκε στην καύση κάρβουνου. Είναι ουσιαστικά το κύριο σύμβολο της βιομηχανικής επανάστασης.
Η πραγματική σιδηροδρομική επανάσταση ξεκίνησε με την άφιξη της ατμομηχανής του Richard Trevithick το 1804. Ο μη επανδρωμένος κινητήρας χρησιμοποιήθηκε στο τραμ στο εργοστάσιο σιδήρου Iron-Pennydarren (Pen-y-darren) Ironworks στο Merthyr Tydfil.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1825, το Locomotion No. 1 έγινε η πρώτη ατμομηχανή στον κόσμο που μετέφερε επιβάτες σε δημόσια γραμμή. Από τον σιδηροδρομικό σταθμό Stockton και Darlington, στη Βορειοανατολική Αγγλία. Το Locomotion No. 1 χτίστηκε από τον George Stephenson στην εταιρεία του Robert Stephenson and Company του γιου του.
Έκτοτε, όπως όλα που έχουν οικονομικό συμφέρον, η ατμομηχανή αναπτύχθηκε σε σημείο που οι ταχύτητες που έπιαναν ήταν πραγματικά εντυπωσιακές όπως και τα φορτία που μπορούσαν να σύρουν.
Το 1913 εμφανίστηκαν οι πρώτοι Πετρελαιοκινητήρες σε τρένα στη Σουηδία με τον ταχύτερο να κατασκευάζεται στο ΗΒ το 1987 με 238 χλμ/ω.
Μόνο 3 χρόνια αργότερα η Γαλλική TGV με ηλεκτροκινητήρα έπιασε τα 515 χλμ/ω, τελευταίο ρεκόρ 570 χλμ/ω +. Η ιστορία έδειξε ότι ο ηλεκτροκινητήρας και πάλι αποδεικνύεται καθαρότερος, ταχύτερος και απροβλημάτιστος σε σύγκριση με όλους του προκατόχους του.
Όμως το μέλλον δείχνει ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες και ωφέλει με τα τραίνα MAGLEV Γερμανικής δημιουργίας. Το 1959, σχεδιάστηκε το πρώτο μαγνητικό τρένο ενώ το 1979, χτίστηκε στο Αμβούργο της Γερμανίας το πρώτο μαγνητικό τρένο. Δυστυχώς, έπαψε η λειτουργία του μερικούς μήνες αργότερα.
Χρειάστηκε 5 χρόνια αργότερα, το 1984 να δημιουργηθεί στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας το πρώτο μαγνητικό τρένο που οι άνθρωποι μπορούσαν να επιβιβαστούν. Το 2004, το ταχύτερο Maglev στο οποίο οι άνθρωποι μπορούν να οδηγήσουν δημιουργήθηκε στη Σαγκάη της Κίνας το οποίο πιάνει τα 431 χλμ/ω. Και δεν σταματάει εκεί, διότι τον Απρίλιο του 2015, ένα επανδρωμένο υπεραγωγό τρένο (μαγνητικό) Maglev έσπασε δύο προηγούμενα ρεκόρ ταχύτητας εδάφους για σιδηροδρομικά οχήματα. Το τρένο είχε χρόνο 603 χλμ/ω. πολύ περισσότερο απ’ ότι το κοινότυπο πια METRO.
Με νεότερες τεχνολογίες και υλικά να δημιουργούνται συνεχώς, συζητιέται ακόμη και υποθαλάσσιο μαγνητικό τραίνο που θα κινείται σε καινό αέρος με υπερηχητικές ταχύτητες.
Το Αυτοκίνητο
Με την απόφαση κάποιων ολίγων (πετρελαϊκών συμφερόντων) να προωθηθεί το ορυκτό καύσιμο παρά η ηλεκτροδότηση σαν κύριο μέσο ενέργειας.
Όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν ότι το πρώτο αυτοκίνητο που δημιουργήθηκε ήταν ηλεκτροκίνητο (1832 του Robert Anderson) και όχι βενζινοκίνητο (1886 του Carl Benz). Τα ηλεκτρικά οχήματα της εποχής σε σύγκριση με τα ατμοκίνητα και βενζινοκίνητα ήταν αθόρυβα και λόγο αυτού επιλέγονταν από γυναίκες.
Είναι περίεργο το πως οι άνδρες επιλέγουν τα φασαριώδη οχήματα, μήπως για να δηλώσουν παρουσία ή και περισσότερη ισχύς από τον επόμενο;
Μεταξύ το 1900 και 1912 τα ηλεκτρικά οχήματα αριθμούσαν 1 στα 3 από όλα τα οχήματα στους δρόμους. Μέχρι και ο γνωστός Thomas Edison πίστευε ότι ήταν ανώτερο είδος οχήματος και εργάστηκε να φτιάξει καλλίτερη μπαταρία το 1901. Ακόμη και ο Ferdinand Porsche αναγνωρίζοντας τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του ηλεκτροκίνητου οχήματος, έφτιαξε το πρώτο υβριδικό όχημα το 1901.
Όλα αυτά σταμάτησαν απότομα με το βενζινοκίνητο όχημα υπέρ παραγωγής του Henry Ford, το Model-T το 1912. Μέχρι το 1935 όλα τα ηλεκτρικά οχήματα είχαν εξαφανιστεί από τους δρόμους γιατί επενδύθηκαν εκατομμύρια δολάρια σε βενζινάδικα και δρόμους που χρησιμοποιούσαν πετρελαϊκά προϊόντα για να φτιαχτούν κατά μήκος των ΗΠΑ.
Ήταν μόνο με την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970 που αναβιώθηκε και πάλι το ενδιαφέρον στο ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο. Σε αυτό συνέβαλλε το ηλεκτροκίνητο όχημα της NASA που μετέφερε τους αστροναύτες πάνω στην επιφάνεια του φεγγαριού.
Μεταξύ το 1973 και το 1979 παράχθηκαν διάφορα αυτοκίνητα από μεγάλες και μικρές αυτοκινητοβιομηχανίες που έβλεπαν συνεχή αλλά μικρή βελτίωση σε επιδόσεις και αποστάσεις. Αλλά και πάλι έπεσε το ενδιαφέρον, διότι τα βενζινοκίνητα οχήματα ήταν τότε πιο ισχυρά και πρόσφεραν μεγαλύτερες αποστάσεις ταξιδιών.
Χρειάστηκε πολιτική βούληση με νέους νόμους στις ΗΠΑ μεταξύ το 1990 και το 1992 να αναβιώσει το ενδιαφέρον σε ηλεκτροκίνητα οχήματα. Οι μεγάλοι κατασκευαστές άρχισαν να κοιτάνε το θέμα πιο σοβαρά, ειδικά η GM με το EV1 (το οποίο στη συνέχεια ανακάλεσε και σύνθλιψε όσα οχήματα είχαν δοθεί για δοκιμή) και, το 1997 η Toyota με το υβριδικό Prius. Έκτοτε έχουν κινηθεί ευτυχώς και άλλοι δειλά-δειλά στην αρχή προς αυτή την κατεύθυνση.
Σήμερα ο αναγνωρισμένος ηγέτης και ίσως ο κύριος λόγος που υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον στο ηλεκτροκίνητο όχημα είναι η Tesla. Τόσο καθοριστική ήταν η επιρροή του πρώτου οχήματος μαζικής παραγωγής του είδους που το υπουργείο ενέργειας των ΗΠΑ επένδυσε τότε στην κατασκευή 18,000 σημείων φόρτισης σε όλη τη χώρα. Σήμερα πλησιάζουν τα 100,000 και αυξάνονται καθημερινά.
Θα έλεγε κανείς ότι αργήσαμε…, δεν διαφωνούμε, το κόστος σε πολλούς τομείς είναι τεράστιο. Όμως, πρέπει να αναλογιστούμε και πόσα δισεκατομμύρια άνθρωποι επωφελήθηκαν και πόσος πλούτος παράχθηκε από το βενζινοκίνητο/πετρελαιοκίνητο όχημα. Το ενθαρρυντικό σε όλο αυτό είναι ότι οι γνωστές μέγα βιομηχανίες οχημάτων έχουν όλες αρχίσει να κινούνται σοβαρά στη κατεύθυνση του ηλεκτροκίνητου οχήματος. Κάλιο αργά παρά ποτέ!
Αεροσκάφη
Το όνειρο του ανθρώπου να πετάξει έχει γίνει πραγματικότητα μόλις 238 χρόνια πριν με την πτήση με αερόστατο και η πρώτη μηχανική πτήση το 1903. Σε αυτήν, οι Orville και ο Wilbur Wright κάνουν την πρώτη κινηματογραφημένη πτήση που έλαβε μέρος με κινητήρα και είχε διαρκή και ελεγχόμενη πτήση σε βαρύτερη από τον αέρα όχημα.
Έκτοτε, μόλις 118 χρόνια αργότερα έχουν αλλάξει πολλά. Έχουμε δεί την έλευση αεροσκαφών που έχουν πετάξει με 6.7 mach (Δηλαδή 6,7 φορές την ταχύτητα του ήχου ήτοι 8,273 χλμ/ω). Αλλά ας κοιτάξουμε με λίγη λεπτομέρεια τα αεροσκάφη διότι αυτά άλλαξαν τον τρόπο μετακίνησης από ήπειρο σε ήπειρο όσο κανένα άλλο όχημα.
Το 1919 το NC4 είναι το πρώτο αεροπλάνο που διασχίζει τον Ατλαντικό Ωκεανό. Αν σκεφτούμε ότι μόλις 16 χρόνια πριν, η πρώτη μηχανοκίνητη πτήση κράτησε μόλις 14 δευτερόλεπτα, είναι τρομερό επίτευγμα. Οκτώ χρόνια αργότερα το 1927 ο Ο Charles Lindbergh ολοκληρώνει την πρώτη σόλο, απευθείας διατλαντική πτήση στο αεροσκάφος “The Spirit of St. Louis”, ταξιδεύοντας από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι εξασφαλίζοντας και το όνομά του στην ιστορία. Μόλις 3 χρόνια αργότερα το 1930 άρχισαν οι πτήσεις με επιβάτες πάνω από τον Ατλαντικό ωκεανό, με την PanAm και BOAC ταξιδεύοντας μεταξύ Newfoundland και Foynes και το αντίστροφο. Όλα αυτά πραγματοποιήθηκαν με βενζινοκίνητους κινητήρες με έλικες.
Και ξαφνικά οι επιβατικές πτήσεις άλλαξαν με την έλευση του πρώτου αεριωθούμενου αεροσκάφους με καύσιμο την κηροζίνη το 1950 όπου προσφέρθηκαν πτήσεις στο πρώτο εμπορικό/επιβατικό αεροσκάφος, το Αγγλικό de Havilland DH 106 Comet. Μόνο 17 χρόνια αργότερα ο άνθρωπος πάτησε στο φεγγάρι και ταυτόχρονα κυκλοφορεί στον κόσμο το πρώτο υπερμεγέθης αεροσκάφος, το Boeing 747 Jumbo Jet. Μια δεκαετία αργότερα το 1970 η Aérospatiale και η British Aircraft Corporation ενώθηκαν για να αναπτύξουν το Concorde, το πρώτο και μοναδικό υπερηχητικό (Μαχ 2,02 δηλ. 2,02 φορές την ταχύτητα του ήχου σε μέγιστο ύψος 18,3 χιλιόμετρα) πολιτικό επιβατικό αεροσκάφος μέχρι στιγμή (υπήρξε και το Tupolev Tu-144 που δεν είδε ποτέ επιβατική χρήση). Τέλος την δεκαετία του 2000 ολοκληρώθηκε η πρώτη πτήση χωρίς στάση, όλο τον κόσμο με ηλιακό και μπαταρία. Η Airbus απελευθερώνει το μεγαλύτερο και πιο σύγχρονο επιβατικό αεροσκάφος το διώροφο A380.
Το μέλλον της πτήσεις είναι λαμπρό! Έρευνες και πειραματισμοί πραγματοποιούνται σε πολλά κέντρα στον κόσμο και ιδιώτες παίζουν επίσης μεγάλο ρόλο σε αυτές μαζί με μεγάλες εταιρίες. Όλοι ψάχνουν για κάτι καλλίτερο, λιγότερο ρυπογόνο και ήσυχο. Κάτι που θα είναι οικονομικά βιώσιμο που θα ανοίξει το μέλλον.
Μπορούν τα αεροπλάνα να πετούν χωρίς ορυκτά καύσιμα;
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε, ένας πρωτότυπος κινητήρας τζετ μπορεί να δημιουργήσει ώση χωρίς να χρησιμοποιεί ορυκτά καύσιμα, ανοίγοντας ενδεχομένως το δρόμο για αεροπορικά ταξίδια ουδέτερα από άνθρακα. Η συσκευή συμπιέζει τον αέρα και τον ιονίζει με μικροκύματα, δημιουργώντας πλάσμα που τον ωθεί προς τα εμπρός. Αυτό είναι ακόμη σε πειραματικό στάδιο, αλλά έχουν αναπτυχθεί και άλλοι ηλεκτροκίνητοι κινητήρες. Μια ομάδα ερευνητών δημιούργησε ένα πρωτότυπο κινητήρα τζετ που μπορεί να προωθηθεί μόνο με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν υπάρχουν ορυκτά καύσιμα.
Καθώς η μπαταρία και άλλες τεχνολογίες βελτιώνονται, όλο και περισσότεροι τύποι ηλεκτρικών αεροσκαφών είναι δυνατοί. Αναμένεται ότι θα περάσουμε από το πειραματικό στάδιο στη σειρά παραγωγής. Βέβαια, αυτό απαιτεί χρηματοδότηση από επενδυτές ή κυβερνήσεις που είναι πρόθυμες και έχουν οξυδέρκεια σχετικά με το αναπόφευκτο της ηλεκτρικής αεροπορίας.
Το προσωπικό όχημα
Οι αντιλήψεις του κόσμου αλλάζουν, ειδικά της νεότερης γενιάς η οποία καλείται να λύσει τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τις παλαιότερες. Είναι ακόμη περίεργο να βλέπει κανείς έναν ενήλικα πάνω σε πατίνι και λιγότερο πάνω σε ποδήλατο. Όμως, λίγη αντικειμενική σκέψη μας υποδεικνύει ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού μιας πόλης, χρησιμοποιεί ασύλληπτους πόρους σε καύσιμα πηγαινοερχόμενοι στον τόπο εργασίας τους μόνοι σε ένα αυτοκίνητο.
Από την δαπάνη τροφοδότησης, μηχανικής συντήρησης και των εξόδων ασφάλειας και εφορίας όλα προσθέτουν πολλά για κάτι που μας δίνει την ευχέρεια μιας ή δύο εξόδων για διασκέδαση.
Όλο και περισσότεροι λοιπόν παρατηρούν τα ηλεκτροκίνητα ποδήλατα και πατίνια και τελευταία τα δίκυκλα scooter για να καλύψουν τις ανάγκες τους με λιγότερα έξοδα. Για όσους χλευάζουν τις σχετικά ταχύτητες αυτών και επιθυμούν πολύ μεγαλύτερες, πως σας φαίνονται για αρχή τα 351 χλμ/ω για ηλεκτροκίνητο μηχανάκι παραγωγής; Και τι θα κάνετε αν θέλετε να πάτε κάπου με την οικογένεια; Ο κόσμος μας αλλάζει ριζικά και οι πιθανότητες θα είναι ότι στο μέλλον το μόνο που χρειαστεί να κάνεις, είναι να νοικιάσεις όχημα όταν το χρειάζεσαι απαλλάσσοντας τον εαυτό σας από περιττά έξοδα και εφορίες. Κέρδος για όλους συν τον πλανήτη.