Αν αναρωτιέστε τί είναι τα βιολογικά τρόφιμα και γιατί να τα επιλέξετε, δείτε τα παρακάτω στοιχεία που σαν στόχο έχουν να κάνουν την απόφασή σας ευκολότερη και στοιχειοθετημένη.
Βιολογικά τρόφιμα, ορισμός
Ως βιολογικά τρόφιμα ορίζουμε εκείνα που φέρουν την κατάλληλη πιστοποίηση από επίσημο και αναγνωρισμένο φορέα πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων. Πρόκειται για μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία που ελέγχει την τροφή σε κάθε στάδιο της παραγωγής της, ξεκινώντας από το χώμα μέχρι και την συσκευασία.
Τα βιολογικά τρόφιμα φέρουν (υποχρεωτικά) την διακριτική ετικέτα που διευκρινίζει σε πρώτη φάση ότι είναι όντως βιολογικά και ενημερώνει τους καταναλωτές ποια ήταν η εταιρεία πιστοποίησης που έκανε τους ελέγχους και ποιος είναι ο αριθμός πιστοποίησης. Συνεπώς, ο κάθε αγοραστής, έχει την δυνατότητα να ενημερωθεί για την ορθότητα του χαρακτηρισμού του προϊόντος και να ελέγξει αν όντως το συγκεκριμένο προϊόν είναι αυτό που λέει, δηλαδή βιολογικό.
Εισαγόμενα βιολογικά τρόφιμα
Η διασταύρωση της εγκυρότητας της ετικέτας του κάθε ντόπιου βιολογικού τροφίμου δείχνει αρκετά εύκολη. Τι γίνεται, όμως, αν αποφασίσουμε να αγοράσουμε τρόφιμα που φέρουν πιστοποίηση από φορέα του εξωτερικού;
Αν πρόκειται για προϊόν που καταναλώνουμε συχνά, καλό θα ήταν να έρθουμε σε επαφή με τον συγκεκριμένο φορέα που θα μας ενημερώσει σχετικά. Αξίζει, όμως, να γνωρίζουμε ότι τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων θεωρούνται από τον νόμο υπεύθυνα για την ταυτότητα των προϊόντων που διαθέτουν στο αγοραστικό κοινό τους. Αυτό σημαίνει ότι υποχρεούνται να ελέγχουν αν τα προϊόντα που προσφέρουν στην αγορά είναι πραγματικά βιολογικά και όχι απλώς βαφτισμένα έτσι. Ο νόμος (Ευρωπαϊκός) έχει φροντίσει να διευκολύνει τον κάθε αγοραστή από το βάρος μιας τέτοιας αναζήτησης, με σκοπό όχι μόνο την προστασία του αλλά και την αύξηση της βιολογικής παραγωγής τροφίμων σε όλη την Ευρώπη.
Πιο απλά, για όσους αποφασίζουν να εμπιστευτούν τα βιολογικά τρόφιμα, η ετικέτα κάνει την αγορά τους ευκολότερη, ανεβάζοντας τον βαθμό εμπιστοσύνης μεταξύ αγοραστή και παραγωγού (ή καταστήματος βιολογικών). Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ακριβώς τι σημαίνουν τα σήματα βιολογικής καλλιέργειας.
100% Βιολογικά τρόφιμα
Για τα τρόφιμα που είναι χαρακτηρισμένα ως 100% Βιολογικά (Οργανικά) πρέπει όλα τα συστατικά που περιέχουν να είναι βιολογικά παραγόμενα, εκτός από την προσθήκη νερού και αλατιού.
«Βιολογικά τρόφιμα (ή Οργανικά)»
Εκείνα που είναι χαρακτηρισμένα ως βιολογικά πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 95% βιολογικά συστατικά, εκτός από την προσθήκη νερού και αλατιού και δεν πρέπει να περιέχουν θειώδη νάτριο που προστίθεται ως συντηρητικό. Τα θειώδες νάτριο είναι γνωστό ότι προκαλεί αλλεργίες και άσθμα σε ανθρώπους. Ένα ποσοστό έως 5% των συστατικών επιτρέπεται να είναι μη βιολογικής παραγωγής.
«Παρασκευασμένο με βιολογικά συστατικά»
Προϊόν με ετικέτα που χαρακτηρίζει ότι είναι «Παρασκευασμένο με βιολογικά συστατικά» πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 70% βιολογικά συστατικά, εκτός από την προσθήκη νερού και αλατιού. Δεν πρέπει να περιέχει πρόσθετο θειώδες νάτριο και έως 30% των συστατικών επιτρέπεται να μην είναι βιολογικής παραγωγής.
Τρόφιμα και προϊόντα που κατασκευάζονται με λιγότερο από 70% βιολογικά συστατικά μπορεί να αναφέρουν τα συστατικά που είναι βιολογικά, αλλά δεν μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι βιολογικά τρόφιμα.
Φρέσκα και τυποποιημένα βιολογικά τρόφιμα
Στην πράξη, δεν είναι εξ ίσου εύκολο να διαπιστώσουμε την γνησιότητα των φρέσκων βιολογικών τροφίμων. Σε αντίθεση με τα συσκευασμένα, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε με ασφάλεια αν στον πάγκο των λαχανικών ή των φρούτων, τα προϊόντα τηρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές.
Είναι μεγάλης σημασίας οι αγορές βιολογικών προϊόντων να γίνονται από καταστήματα ή παραγωγούς που εμπιστευόμαστε. Πολλές φορές είναι η ίδια η γεύση που φανερώνει την ποιότητα και την γνησιότητα ενός προϊόντος. Αυτό, όμως, δεν είναι από μόνο του αρκετό.
Η αλήθεια είναι ότι στην παγκόσμια αγορά κυκλοφορούν χιλιάδες τόνοι εικονικών βιολογικών προϊόντων, που φέρουν ψεύτικες σφραγίδες. Τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ υπάρχει μεγάλη κινητικότητα για την εξάρθρωση τέτοιων κυκλωμάτων που εξαπατούν συστηματικά χιλιάδες καταναλωτές. Μέχρι τώρα, η επιτυχία των μέτρων είναι μεγάλη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το πρόβλημα έχει λυθεί οριστικά. Η αύξηση στην ζήτησή τους δηλώνει ότι ο κόσμος εμπιστεύεται τα βιολογικά προϊόντα και τους παραγωγούς τους σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό.
Πόσο ακριβότερα είναι τα βιολογικά τρόφιμα;
Οι τιμές βιολογικών προϊόντων είναι όντως ακριβότερες από εκείνες των συμβατικών. Οι διαδικασία παραγωγής τους είναι χρονοβόρα και περιπλοκή. Στην παραγωγή βιολογικών τροφίμων δεν υπάρχει εύκολη λύση. Τα χωράφια δεν ψεκάζονται με ζιζανιοκτόνα, αντίθετα τα ζιζάνια μαζεύονται με το χέρι. Χρησιμοποιούνται ακριβά βιολογικά λιπάσματα και όχι τα πάμφθηνα χημικά που χρησιμοποιούνται στις συμβατικές καλλιέργειες.
Φυσικό επακόλουθο είναι η τιμή τους να αντικατοπτρίζει αυτή την πραγματικότητα. Αγοράζουμε βιολογικά σημαίνει αγοράζουμε ποιότητα και υγεία. Στηρίζουμε την φύση, διατηρούμε την βιοποικιλότητα του περιβάλλοντος και την καθαρότητα του υδροφόρου ορίζοντα και της ατμόσφαιρας. Συμβάλλουμε, με τον τρόπο μας, σε ένα καλύτερο αύριο για όλους.
Τι κάνει τα βιολογικά τρόφιμα καλύτερα από τα συμβατικά;
Τα βιολογικά τρόφιμα δεν περιέχουν επικίνδυνα φυτοφάρμακα. Αν και οι μελέτες δείχνουν ότι το ελάχιστο ποσό των καταλοίπων φυτοφαρμάκων και χημικών ουσιών που βρίσκεται σε μη βιολογικά τρόφιμα δεν είναι επικίνδυνα για την υγεία, πολλοί άνθρωποι απλά δεν το πιστεύουν. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που διατηρούν τα συμβατική μη βιολογική σίτιση έχουν περισσότερα φυτοφάρμακα στο σώμα τους από εκείνα που τρώνε βιολογικά τρόφιμα. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτά τα φυτοφάρμακα μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσουν σε προβλήματα που εμποδίζουν την φυσιολογική νευρολογική ανάπτυξη.
Πολλοί υποστηρικτές των βιολογικών τροφίμων επιθυμούν να αποφύγουν τα αντιβιοτικά και τις αυξητικές ορμόνες που χρησιμοποιούνται σε συμβατικά εκτρεφόμενα ζώα. Οι ουσίες αυτές περνούν από τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας που τρωμε στον οργανισμό μας. Αυτή η χρήση των αντιβιοτικών μπορεί να είναι μία από τις αιτίες των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στελεχών βακτηρίων.
Υποστηρικτές βιολογικών τροφίμων ισχυρίζονται ότι τα βιολογικά τρόφιμα είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά τρόφιμα. Αν και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα βιολογικά τρόφιμα περιέχουν περισσότερες θρεπτικές ουσίες από τα μη βιολογικά τρόφιμα, εντούτοις μερικά βιολογικά προϊόντα περιέχουν περισσότερη βιταμίνη C και υψηλότερης περιεκτικότητα σε ποιοτικές πρωτεΐνες. Υπάρχουν επίσης αποδείξεις ότι τα ζώα που καλλιεργούνται με βιολογικές τροφές τείνουν να είναι υγιέστερα από ζώα που έχουν τραφεί με συμβατικές επεξεργασμένες ζωοτροφές.
Η βιολογική γεωργία δεν είναι μόνο καλύτερη για τα ζώα, είναι καλύτερα και για το περιβάλλον. Βιολογικά αγροκτήματα είναι πολύ πιο συμβατά με την άγρια πανίδα και τα προγράμματα διατήρησης εδάφους.
Αξίζει να πληρώνει κανείς υψηλότερη τιμή για τα βιολογικά τρόφιμα;
Αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο κάθε μέρα όλο και περισσότεροι καταναλωτές λένε «ναι». Βιολογικά τρόφιμα είναι πιο ακριβά να καλλιεργηθούν από συμβατικά τρόφιμα και το κόστος εμφανίζεται στις υψηλότερες τιμές στο σούπερ μάρκετ. Η επιλογή για να προσθέσετε τα βιολογικά τρόφιμα στη διατροφή σας μπορεί να σας στοιχίσει ακριβότερα, αλλά στην τιμή αυτή, αγοράζετε την διαβεβαίωση ότι έχετε λάβει ορθές αποφάσεις για τη δική σας υγεία και την υγεία της οικογένειάς σας, αφού καταναλώνετε τρόφιμα χωρίς βλαβερές χημικές ουσίες που βοηθούν στην δημιουργία ασθενειών όπως ο καρκίνος και είναι υπεύθυνα για βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος (νεφρά, συκώτι, καρδιά…).
Και για όλους όσους θέλουν και μπορούν να προσφέρουν το καλύτερο και στα κατοικίδιά τους, υπάρχει πλέον η λύση αφού στην αγορά διατίθενται βιολογικά τρόφιμα για κατοικίδια που θα τα βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα βιολογικών και, ελπίζουμε, πως θα είναι σύντομα διαθέσιμα και σε σούπερ μάρκετ.
Βιολογικά τρόφιμα, μια αγορά σε ανοδική πορεία
Παρά το γεγονός ότι τα βιολογικά τρόφιμα είναι ακριβότερα από τα συμβατικά, αυτό δείχνει να μην απασχολεί ιδιαίτερα κάποιους συνανθρώπους μας. Η απόφαση να βάλει κανείς τα βιολογικά προϊόντα στην καθημερινή του διατροφή δεν είναι εύκολη, ειδικά σε μια χώρα που διανύει μεγάλη οικονομική κρίση. Είναι, όμως, απόφαση σημαντική για την υγεία.
Η ανοδική πορεία στην αγορά βιολογικών τροφίμων παρουσιάζεται σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο. Αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού όλοι γνωρίζουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλλιεργούνται τα τρόφιμα και τρέφονται τα ζώα στις αντίστοιχες συμβατικές μεθόδους.
Παρ’ όλα αυτά, για να μην αδειάζει το πορτοφόλι μας κάθε φορά που επιλέγουμε βιολογικά τρόφιμα, υπάρχουν τρόποι να εξοικονομήσουμε χρήματα και να ψαλιδίσουμε την διαφορά σε σημαντικό βαθμό.
Τα διασημότερα βιολογικά τρόφιμα
Από τον τεράστιο κατάλογο βιολογικών προϊόντων, λίγα είναι αυτά που συγκεντρώνουν το μεγάλο ενδιαφέρον του καταναλωτή. Η επιλογή διαφέρει ανά χώρα αλλά και ανά περιοχή.
Σε γενικές γραμμές, στην Ελλάδα, τα διασημότερα βιολογικά τρόφιμα είναι τα βιολογικά λαχανικά, τα βιολογικά αυγά κότας, το βιολογικό γάλα, το βιολογικό μέλι και οι παιδικές τροφές.
Ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει για τον τρόπο με τον οποίο διατρέφονται τα παιδιά. Είναι πλέον πολλοί οι γονείς που επιλέγουν μια 100% βιολογική διατροφή για τα παιδιά τους, θέλοντας να τους δώσουν ένα καλό ξεκίνημα για την μετέπειτα ζωή τους.
Την προτίμηση του αγοραστικού κοινού δείχνουν τα φρέσκα, ντόπια λαχανικά και φρούτα που βρίσκονται σε αφθονία στις λαϊκές αγορές βιολογικών προϊόντων. Θα τις βρούμε διάσπαρτες σε πολλά σημεία της Αττικής και όλης της Ελλάδας.
